HASTA VE YAŞLI BAKIMI ALANI

ALAN TANIMI:

Hasta ve Yaşlı Hizmetleri alanı ait mesleki yeterliklerini kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen alandır.

ALANIN AMACI:

Hasta ve Yaşlı Hizmetleri alanı sektörün ihtiyaçları, bilimsel ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda gerekli olan mesleki yeterlikleri kazandıran nitelikli meslek elemanlarını yetiştirmek amaçlanmaktadır.

ALANIN MEVCUT DURUMU VE GELECEĞİ

Yaşlılık, 21. yüzyılda ön plana çıkan en önemli demografik olgulardan biridir. Özellikle tıp alanındaki gelişmeler ve toplumsal yaşamdaki değişmeler insanların daha sağlıklı ve uzun yaşamaları sonucunu getirmiştir. Çoğunlukla gelişmiş ülkelerde daha görünür olan yaşlanma olgusu, artık gelişmiş ülkeler kadar gelişmekte olan ülkeler açısından da önemle değerlendirilmesi gereken bir konudur. Gelişmiş ülkelerde nüfusun yaşlanmasının sosyoekonomik yapıya olan etkileri üzerine birçok değerlendirme ve çalışma yapılmakta ve yaşlı nüfusun sosyal yaşamdan koparılmadan hayatlarını devam ettirmelerine yönelik çalışmalar önem kazanmaktadır. Yaşlı nüfusun yaşam kalitesinin iyileştirilmesi, toplumsal entegrasyonlarının sağlanması, sağlık, bakım ve korunma problemlerinin çözümlenmesini önemli sorunlar haline getirmektedir. Gelişmiş olan ülkelerde engelliler için yapılan yasal düzenlemeler engelli olan kişilerin yaşam alanları, sağlık, temel bakım hizmetleri konusunda ve sosyal yaşamdan kopmadan yaşamaları konusunda yaşamlarını devam ettirmeleri ve öz bakım becerileri önemli bir yer tutmaktadır. Yaşlı, hasta ve engelli bireyler için şu andaki uygun bakım kurum bakımıdır ve yetersiz olmakla birlikte oldukça pahalı bir bakımdır. Yaşlı, hasta ve engellinin saygınlığını korumak, sosyal hayattan koparmadan ve yaşadığı ortamda ihtiyacı olan hizmetleri alması sağlamak bilimsel çevreler tarafından önerilmektedir. Gelişmiş olan ülkelerde uygulamalar bu bakış açısı çerçevesinde şekillendirilmektedir. Yaşadığı ortam birey için önemlidir. Yaşadığı ortamda yeterli desteğe sahip bireylerin kendilerini daha iyi hissettikleri, tutum ve davranışlarının daha olumlu olduğu ve kendilerini güvende hissettikleri ve sağlık ve bakımla ilgili sorunlarla daha az karşılaştıkları belirtilmektedir. Bu durumda gerek kurum gerekse evde bakım hizmetlerinde yaşlı, hasta ve engellinin öz bakımının yapılması, psiko-sosyal ve zihinsel ihtiyaçlarının giderilmesi amacıyla tedavi edici bakım hizmetlerinin yanı sıra koruyucu bakım hizmeti verebilecek elemanlara ihtiyaç duyulmaktadır. Özel ve resmi bakım ve huzurevlerinin yaygınlaşması, evde bakıma ihtiyaç duyan yaşlı, hasta ve engelli nüfusun artması ''Bakım elemanı'' mesleğine ihtiyaç olduğunu ortaya koymaktadır. Kurumlarda bu görev ihale usulü belirlenen temizlik şirketlerinin çalıştırdığı temizlik elemanlarınca yapılmakta, evlerde ise ev hanımları ya da emekli sağlık personelince yapılmaktadır. Yaşlı, hasta ve engelli bakımında bu alanla ilgili bakım elemanının olması ve uygulanan teknik ve yöntemlerin doğru bir şekilde kullanılması için eğitimli elemanlara ihtiyaç duyulmakta bu da uzun ve geniş kapsamlı bir eğitim ihtiyacını ortaya çıkarmaktadır. Bakım ve huzurevlerinin gittikçe yaygınlaşması, evde yaşlı, hasta ve engelli bakım hizmetlerine talebin artması bu alanda istihdam olanaklarının artacağını göstermektedir.

ALANIN ALT DALI, TANIMI VE AMACI

Alana ait tek dal bulunmaktadır.

Hasta ve Yaşlı Bakımı: Hasta ve yaşlı bakımı elemanının sahip olması gereken iletişim, temel sağlık, vücut mekaniği ve yaşlının bakımı ile ilgili yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen daldır.

Amacı: Hasta ve Yaşlı bakımı alanının yeterliklerine sahip meslek elemanları yetiştirmek amaçlanmaktadır.

Görevleri:

-Hasta ve yaşlının gereksinimlerini bilmek

-Bakım planı hazırlamak

-Hasta ve yaşlının alışkanlıklarını ortaya çıkarmak

-Hasta ve yaşlının ailesi, doktor, huzur ve bakımevi personeline bilgi vermek

-Günlük bakımını yapmak

-Sağlık personelinin yazmış olduğu ilaçların alınmasını sağlamak

-İletişim kurmalarını sağlamak

-Sağlık personelinin kontrolünde bedensel ve psikolojik rahatsızlıklarında yardımcı olmak

-Sağlık personelinin önerdiği günlük egzersizleri yaptırmak

-Hasta ve yaşlının oda düzenini sağlamak

-Hasta ve yaşlıya yemek yemede yardımcı olmak, gerekirse yedirmek

-Hasta ve yaşlıya pozisyon vermek

-Gerekli araç ve gereci kullanmak ve temizliğini yapmak

-Kendi sağlığı ve iş güvenliği için önlem almak

-Gerekli dokümanı hazırlamak ve doldurmak

-Meslek ile ilgili teknolojik gelişmeleri izlemek

İstihdam Alanları: Hasta ve Yaşlı Hizmetleri alanından mezun olan öğrenciler, kazandıkları yeterlikler doğrultusunda; Huzurevleri, Hastaneler, Bakımevleri, Evlerde vb. yerlerde çalışabilirler.

Yatay Ve Dikey Geçişler: Program; geniş tabanlı ve modüler yapıda düzenlendiğinden, Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği çerçevesinde yatay ve dikey geçişlere olanak sağlanır. 1. Alan sertifika, belge ve diplomaya götüren tüm programlar arasında geçiş yapılabilir. 2. Diploma almaya hak kazanan öğrenci, Hasta ve Yaşlı Hizmetleri alanının devamı niteliğindeki programların veya bu alana en yakın programların uygulandığı meslek yüksekokuluna yerleşmek için ek puan alırlar. Ya da sınav sonuçlarına göre diğer yükseköğrenim kurumlarını tercih edebilirler.

Eğitim Süresi: Alan programının toplam eğitim süresi, 9.sınıftan başlayarak 4 öğretim yılı olarak planlanmıştır. Eğitim süresinin okul, işletme ve bireysel öğrenme için ayrılmış dağılımı, Hasta ve Yaşlı Hizmetleri alanı haftalık ders çizelgesi, dersler ve modüller ile ilgili açıklamalarda belirtildiği gibi uygulanır.

Öğretim Yöntem Ve Teknikleri: Modüler öğretime yönelik ağırlıklı olarak bireysel öğrenmeyi destekleyici yöntem ve teknikler uygulanır. 1.Öğretmenler öğrencilere rehberlik eder. 2.Öğrenciler kendi kendine öğrenmeye teşvik edilir. 3.Öğrencilerin aktif olması sağlanır. 4.Öğrenciler araştırmaya yönlendirilir. 5.Öğrenciler kendi kendilerini değerlendirebilir. 6.Öğrencilere yeterlik kazandırmaya yönelik yöntem ve teknikler uygulanır.

İş Birliği Yapılacak Kurum Ve Kuruluşlar: Öğrenciler, programın gerektirdiği öğretim faaliyetleri, istihdam olanakları ve planlama konularında çevredeki üniversiteler, sivil toplum örgütleri, sosyal hizmetler sektöründe yer alan meslek odaları ve meslek elemanları ile iş birliği yapılarak yönlendirilir.

Öğrenci Kazanımları: Programın sonunda mesleğe yönelik olarak öğrenci; 1. Alandaki ortak temel, bilgi ve becerileri kazanabilecektir. 2. Hasta ve Yaşlı Hizmetleri alanının temel yeterliklerine sahip olabilecektir. 3. Alanın gerektirdiği işleri yapabilecektir. 4. Dalın gerektirdiği özel mesleki yeterlikleri kazanabilecektir.

İş Bulma İmkânları: Bu alandaki meslek elemanları; kamu ve özel sektöre ait Huzurevleri, bakımevleri ile yaşlı dinlenme evleri, hastaneler, polikliniklerde istihdam imkanları bulunmaktadır. Ayrıca, yaşlı, hasta ve engellilerin evlerde bakımı giderek yaygınlaşmaktadır. Bu nedenle evlerde bakım hizmetlerinde de çalışabilirler. Kişisel bilgi ve beceriye bağlı olarak işsiz kalma riski yoktur. Özellikle kurumlarda belgeli eleman çalıştırma zorunluluğu olduğu için bu eğitimli bakım elemanları kurumlar tarafından tercih edilmektedirler. Kurumlarda çalışırken asgari ücret ve sigorta ile çalışmakta evde bakımda ise istedikleri ücreti talep edebilmektedirler.

Ek Puan Alınacak ÖN LİSANS Bölümleri:

- Acil Durum ve Afet Yönetimi (TYT)

- Ameliyathane Hizmetleri (TYT)

- Çevre Koruma ve Kontrol (TYT)

- Çevre Sağlığı (TYT)

- Diyaliz (TYT)

- Eczane Hizmetleri (TYT)

- Elektronörofizyoloji (TYT)

- Engelli Bakımı ve Rehabilitasyon (TYT)

- Evde Hasta Bakımı (TYT)

- Fizyoterapi (TYT)

- İlk ve Acil Yardım (TYT)